Vrijstelling in de schenkbelasting voor overdracht van familiale ondernemingen en vennootschappen
Om bedrijfsleiders te stimuleren om na te denken over hun opvolging na hun overlijden, bestaat er een vrijstelling van schenkbelasting voor het schenken van deze familiale ondernemingen en vennootschappen. Mocht een bedrijfsleider overlijden voor hij kan schenken, dan bestaat er een verlaagd tarief in de erfbelasting.
Voorwaarden
Familiaal karakter van de onderneming of vennootschap
De vrijstelling van schenkbelasting geldt enkel voor familiale ondernemingen of vennootschappen:
- Een familiale onderneming is een nijverheids-, handels-, ambachts-, of landbouwbedrijf of een vrij beroep, dat door de schenker of zijn echtgenoot of samenwonende, al dan niet samen met anderen, persoonlijk wordt geëxploiteerd en uitgeoefend (bv. een bakkerij die door de schenker als natuurlijk persoon wordt uitgebaat).
- Een familiale vennootschap is een vennootschap die de uitoefening van een nijverheids-, handels-, ambachts- of landbouwactiviteit, of van een vrij beroep tot doel heeft en waarvan de schenker samen met zijn familie eigenaar is (bv. een bakkerij die door de schenker wordt uitgebaat, maar waarvoor een vennootschap (bvba, nv, …) werd opgericht waarbinnen de activiteit gebeurt).
Participatievoorwaarde
Als het een familiale onderneming betreft, moet de schenker de goederen die hij wenst over te dragen beroepsmatig geïnvesteerd hebben. De vrijstelling kan niet worden toegepast voor overdrachten van onroerende goederen die hoofdzakelijk tot bewoning zijn bestemd of worden aangewend.
Als het een familiale vennootschap betreft, moet de schenker:
- aandelen in volle eigendom hebben die minstens 50% van de stemrechten in de vennootschap vertegenwoordigen.
- of aandelen in volle eigendom hebben die minstens 30% van de stemrechten in de vennootschap vertegenwoordigen, op voorwaarde dat hij:
- als hij samen met één andere aandeelhouder aandelen in volle eigendom heeft die 70% van de stemrechten in de vennootschap vertegenwoordigen.
- als hij samen met de twee andere aandeelhouders samen aandelen in volle eigendom heeft die 90% van de stemrechten in de vennootschap vertegenwoordigen.
Vennootschappen zonder enige reële economische activiteit kunnen niet onder de gunsttarieven worden overgedragen. Of een vennootschap reële economische activiteit heeft, wordt nagegaan op basis van het aandeel van bezoldigingen, sociale lasten, pensioen, terreinen en gebouwen in de totale activa.
Een vennootschap wordt beschouwd als zonder enige reële economische activiteit als tegelijkertijd:
- de bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen (code 62 van de resultatenrekening) een percentage gelijk of lager dan 1,50% uitmaken van de totale activa (code 20/58 van de balans);
- de terreinen en gebouwen (code 22 van de balans) meer dan 50% uitmaken van het totaal actief (code 20/58 van de balans).
Bedrag
Het gaat om een volledige vrijstelling van schenkbelasting.
Procedure
Met het formulier 'Aanleveren van documenten in navolging van een schenking waarbij vrijstelling wordt gevraagd', op de formulierenpagina, bezorgt u aan de Vlaamse belastingdienst de gegevens die nodig zijn om de vrijstelling te verkrijgen.
Om de vrijstelling te genieten moeten de volgende stukken binnen zeven dagen (vanaf de werkdag die volgt op de datum van registratie van de authentieke akte van de schenking) bij de Vlaamse Belastingdienst ingediend zijn:
Voor familiale ondernemingen: een kopie van de laatste door de schenker ingediende fiscale aangifte voor de personenbelasting.
Voor familiale vennootschappen:
kopieën van de goedgekeurde jaarrekeningen van de drie boekjaren die voorafgaan aan de authentieke akte van de schenking, opgemaakt overeenkomstig de boekhoudwetgeving die van kracht is op de plaats waar de maatschappelijke zetel gevestigd is als de maatschappelijke zetel van de onderneming of vennootschap niet in België ligt;
kopieën van het rechtsgeldige aandelenregister of, bij gebrek daaraan, de door alle aandeelhouders ondertekende notulen van de laatste algemene vergadering die voorafgaat aan de authentieke akte van schenking, waaruit op ondubbelzinnige wijze de participaties blijken;
een kopie van de gecoördineerde statuten, zoals die van toepassing zijn op de datum van de authentieke akte van de schenking.
U kunt deze stukken indienen:
- via de post (bij aangetekende zending geldt de poststempel op het verzendingsbewijs)
of - via het contactformulier(opent in nieuw venster) op de website van de Vlaamse Belastingdienst.
Hier geldt wel een tolerantie van de Vlaamse Belastingdienst: indien er vooraf al een attest werd verkregen dat maximaal 4 maand oud is en er inmiddels niets is gewijzigd (bijvoorbeeld geen nieuwe aangifte personenbelasting ingediend of nieuwe jaarrekening neergelegd, geen wijziging in de aandeelhouders, …) is het niet nodig deze stukken nogmaals te bezorgen.
Voorwaarden te vervullen na de schenking
Om te kunnen blijven genieten van de vrijstelling zal gedurende een periode van 3 jaar na de schenking, voldaan moeten blijven aan onderstaande voorwaarden, naar gelang het een onderneming dan wel een vennootschap betreft:
- Voor een familiale onderneming:
- een activiteit moet ononderbroken verder gezet worden.
- de onroerende goederen van de onderneming die met het verminderd tarief werden overgedragen, mogen niet hoofdzakelijk tot bewoning worden aangewend of bestemd.
- Voor een familiale vennootschap:
- een activiteit dient ononderbroken behouden te blijven en er dient door de vennootschap elk boekjaar een jaarrekening te worden neergelegd.
- de vennootschap mag geen vennootschap zonder reële economische activiteit worden.
- het kapitaal, of wanneer de familiale vennootschap een vennootschapsvorm heeft waarvoor het Belgische of buitenlandse recht dat de vennootschap beheerst, niet voorziet in het begrip kapitaal of een vergelijkbaar begrip: het eigen vermogen, mag niet dalen door uitkeringen of terugbetalingen. Mocht dit toch het geval zijn, zullen deze uitkeringen of terugbetalingen belast worden aan de normale tarieven.
- de vennootschap dient haar maatschappelijke zetel binnen de EER te behouden.
De Vlaamse Belastingdienst zal na verloop van 3 jaar nagaan of aan alle voorwaarden wel degelijk was voldaan. Indien dit niet het geval was, vervalt de vrijstelling en zullen de normale tarieven worden toegepast.
Als de begiftigde zelf vaststelt dat niet langer voldaan is aan de voorwaarden, kan hij dit zelf melden aan de Vlaamse Belastingdienst. Ook in dit geval zal de vrijstelling vervallen en zullen de normale tarieven worden toegepast.
Formulieren
Alle benodigde formulieren vindt u terug op onze formulierenpagina: